شواهد چینه‌نگاری و رسوبی گسترش حوضه بین‌شلفی آپتین در زون ساختاری زاگرس، شمال منطقه فارس

Authors

  • داود جهانی دانشیار، گروه زمین‏‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، ایران
  • ندا خوشفام دانشجوی دکتری رسوب‏‌شناسی و سنگ‏شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران، ایران
Abstract:

شرایط خاص رسوبی-تکتونیکی صفحه عربی در کرتاسه پیشین (آپتین) به تشکیل، گسترش و تکامل حوضه‌های بین‌شلفی منجر شده است. علاوه بر دو حوضه باب در شرق و کژدمی در شمال شرق صفحه عربی، حوضه‌های بین‌شلفی کوچک‏تری به صورت محلی در نقاط مختلف این صفحه گسترش پیدا کرده‌اند. نتایج مطالعه حاضر در بخش شمالی منطقه فارس واقع در شمال شرق صفحه عربی نیز موید این مطلب است. این پژوهش به بررسی سازند داریان در دو چاه سروستان و احمدی واقع در شمال منطقه فارس (شمال غرب کمربند چین خورده زاگرس) برای بررسی و تفسیر شرایط رسوبی حاکم بر این منطقه در بازه زمانی آپتین اختصاص دارد. در منطقه مورد مطالعه، سازند داریان دارای نهشته‌های کم‌عمق تا عمیق کربناته است. این نهشته‌ها در قالب هشت رخساره رسوبی متعلق به چهار زیر‌محیط لاگون، پشته سدی، دریای باز و حوضه تقسیم‏بندی شده‌اند. در چاه سروستان، بخش بالایی این سازند شامل سنگ آهک‌های اربیتولینی است که توسط یک بخش پلاژیک (تناوبی از سنگ آهک و شیل‌های عمیق) از واحد کم‌عمق‌تر پایینی جدا می‌شود. بخش عمیق و پلاژیک به سمت چاه احمدی (غرب منطقه مورد مطالعه) ناپدید می‌شود. تغییرات ناگهانی عمودی و جانبی از رخساره‌های کم‌عمق اربیتولینی تا رخساره‌های عمیق و پلاژیک در منطقه مورد مطالعه مشهود است. مقایسه تغییرات رخساره‌ در مقاطع مورد مطالعه با دیگر مقاطع مجاور آن‏ها، به ارایه مدل رسوبی کربناته از نوع رمپ کربناته کم‌شیب تا حوضه بین‌شلفی محلی برای سازند داریان در شمال منطقه فارس منجر شده‌ است. در این مطالعه، نام «اینتراشلف سروستان» برای حوضه مذکور انتخاب شده است. محدوده گسترش حوضه بین‌شلفی سروستان با پی‌جویی تغییرات جانبی رخساره‌ای سازند داریان در منطقه مورد مطالعه امکان‌پذیر است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بازسازی محیط رسوبی نهشته‌های آواری میوسن حوضه رسوبی زاگرس در برش‌های کوه آسکی و هورگان، گستره نیریز، حوضه زاگرس

رسوبات میوسن در گستره نیریز در پهنه برخوردی زاگرس، میان گسل اصلی زاگرس و پهنه افیولیتی زاگرس رخنمون دارند. به منظور مطالعه محیط رسوبی دیرینه این رسوبات، دو برش کوه آسکی و هورگان اندازه‌گیری و نمونه‌برداری شده است. ستبرای این دو برش به ترتیب 424 و 440 متر است و از ماسه‌سنگ، کنگلومرا و مارن سرخ و سبز رنگ تشکیل شده و به‌صورت ناپیوسته میان سازند جهرم و کنگلومرای بختیاری قرار گرفته‌اند. بر پایه مطال...

full text

شواهد رسوبات توفانی و توربیدایتی در سازند پابده، شمال و جنوب غرب حوضه زاگرس

     سازند پابده در مناطق مورد مطالعه (در شمال غرب حوضه زاگرس و فروافتادگی دزفول شمالی) از تناوب سنگ آهک‌های نازک لایه تا ضخیم لایه (مادستون آهکی، وکستون، پکستون و گرینستون) و شیل‌های خاکستری روشن تا تیره که غنی از فرامینیفرهای پلانکتونیک هستند، تشکیل شده است. با توجه به ویژگی رخساره‌های میکروسکوپی مطالعه شده و بررسی تغییرات عمودی رخساره‌های این سازند در برش تیپ، محیط رسوبی از یک رمپ بیرونی با...

full text

شواهد ساختاری و زمین‌ریخت‌شناختی گسل سیاه‌کوه در شمال خاور ایران

شواهد زمین‌ریخت‌شناختی در راستای گسل سیاه‌کوه (شمال جاجرم) نشان می‌دهند که این گسل در کواترنری فعالیت داشته است. گسلش در نهشته‌های کواترنری، آبراهه‌های کج شده و جا به‌جا شده و مخروط‌افکنه‌های بریده شده از جمله این شواهد هستند. اینها در کنار افراز گسل در نهشته‌های نئوژن و کواترنری همگی نشان از جنبش‌های جوان با سازوکار چیره امتدادلغز چپ‌بر این گسل به‌عنوان بخشی از سامانه گسلی چپ‌بر شاهرود دارند. ...

full text

تاریخچه رسوبگذاری و پس از رسوبگذاری سازند داریان (کرتاسه پایینی) در زون ساختاری زاگرس (فارس داخلی)

سازند داریان یکی از سازند های آهکی کرتاسه زیرین (آپتین-آلبین) در زون ساختاری زاگرس است که بر روی پلیت عربی و در حاشیه جنوب غرب اقیانوس نئوتتیس تشکیل شده است. به منظور بررسی تاریخچه رسوبگذاری و پس از رسوبگذاری سازند داریان تعداد 7 برش چینه شناسی در زون های ساختاری فارس داخلی زون ایذه انتخاب و نمونه برداری شد. از لحاظ چینه شناسی، سازند داریان در منطقه مورد مطالعه به طور عمده از سنگ آهک های اربیتو...

بررسی روند تغییرات دمای دیرینه در نهشته‌های کربناتۀ آپتین - آلبین در زون چین‌خورده - راندۀ زاگرس بر مبنای داده‌های ایزوتوپ اکسیژن

در مطالعۀ حاضر سعی شد روند تغییرات اقلیمی در زمان تشکیل نهشته‌های کربناتۀ سازند داریان به سن آپتین در زون چین‌خورده - راندۀ زاگرس با استفاده از داده‌های ژئوشیمیایی (شامل داده‌های ایزوتوپی و عنصری) بررسی شود. به‌منظور مطالعۀ نوسانات دمای دیرینه از روند تغییرات ایزوتوپ اکسیژن (شاخص حساس به دما) استفاده شد. نتایج به دست آمده وجود یک دوره گرم‌شدن در ابتدای آپتین پیشین و دو دوره سرد‌شدن (یکی در انته...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 32  issue 4

pages  67- 86

publication date 2016-12-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023